Relacja z II Kongresu Chóralistyki Polskiej
II Kongresie Chóralistyki Polskiej w Międzyzdrojach odbył się jako wydarzenie towarzyszące trwającemu właśnie 56. Festiwalowi Pieśni Chóralnej.
Idea Kongresu narodziła się przed 50. edycją Festiwalu Chóralnego Legnica Cantat i z założenia miała umożliwić dyskusje o chórze w kontekstach, które dotychczas schodziły na dalszy plan: roli chóru, ale nie tylko tej artystycznej, specyfiki różnych rodzajów chórów i ich funkcji, znaczenia chóru dla społeczności lokalnych, jego specyfiki jako małej grupy społecznej, znaczenia w edukacji kulturalnej i socjalizacji oraz wielu innych.
W ramach Kongresu odbyły się moderowane dyskusje i debaty w ramach "wirtualnych stolików", w których mogły uczestniczyć również osoby łączące sie zdalnie.
1. Pandemia i chóry. Co dalej? Sesję prowadził prof. Michał Sławecki
2. Chór i chórmistrz w zmiennych warunkach. Sesję prowadziła prof. Agnieszka Franków-Żelazny
3. Chór jako organizacja - chór w organizacji. Sesję prowadził Grzegorz Szczepaniak
4. Pozamuzyczna rola chóru. Sesję prowadził Piotr Szulc.
Wnioski z sesji i podsumowanie Kongresu zostanie przygotowane w najbliższych dniach.
Wielkim wyróżnieniem dla Chórtowni bylo zaproszenie nas do wystąpienia w ramach sesji plenarnej, jednak z powodu konfliktu terminu mogliśmy uczestniczyć jedynie duchem - przygotowaliśmy na tę okazję 12-minutowy film.
Jednak nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło, ponieważ możemy teraz udostępnić ten film wszystkim zainteresowanym, zapraszając od razu do dyskusji - i działania!
Poniżej załączamy transkrypcję z tekstu - jeżeli ktoś chce wykorzystać całość lub fragmenty, nie mamy nic przeciwko temu (ale byłoby miło, gdyby powołać się na źródło):
Dzień dobry, witajcie! Serdecznie Was wszystkich pozdrawiam z Południa Polski. Bardzo chciałabym być wśród Was, tym bardziej że z Międzyzdrojami łączą mnie fantastyczne chóralne wspomnienia i tam zawiązały się przyjaźnie, które trwają do dziś. Niestety nie mogłam przyjechać osobiście, czego bardzo żałuję, ale dzięki technologii mogę być z Wami chociaż duchem!
Korzystając z zaproszenia organizatorów, chciałabym opowiedzieć Wam pokrótce o działalności Fundacji Chórtownia, głównie w kontekście zagadnień poruszanych na Kongresie, czyli narzędzi do promocji, a także przedstawić w zwartej formie diagnozy, w jakim stanie znajdują się polskie chóry, sporządzonej we współpracy z naszymi Partnerami: PZCHiO i ŚZCHiO.
Fundacja Chórtownia:
1. Upowszechnia i wspiera działalność chórów amatorskich.
2. Wspiera osobisty rozwój chórzystów i dyrygentów chóralnych.
3. Ułatwia współpracę pomiędzy chórami w Polsce i za granicą.
4. Inicjuje nietypowe projekty artystyczne angażujące chóry i chórzystów "w stanie spoczynku".
Główną i stałą działalnością fundacji jest Międzynarodowy Portal Chóralny Chórtownia. Jest to jedyna w Polsce otwarta platforma skupiająca chóry amatorskie i umożliwiająca im bezpłatną prezentację swojej działalności artystycznej. Jest świetnie znana w środowisku chóralnym w Polsce i za granicą, ponieważ funkcjonuje już prawie 20 lat.
Korzystający z Chórtowni dzielą się na 2 grupy. Pierwsza z nich to użytkownicy, którzy założyli bezpłatne konto w portalu. Są to członkowie zarządów, dyrygenci, pracownicy domów kultury organizujący festiwale chóralne, kompozytorzy, chórzyści oraz miłośnicy śpiewu chóralnego. Mogą oni zakładać i aktualizować profile swoich chórów, umieszczać informacje o koncertach, ogłoszenia o naborach do chórów, zaproszenia do udziału we wspólnych projektach i festiwalach. Jest także dział Dyskografia i Multimedia, służący do promocji nagrań płytowych oraz teledysków, których ostatnio chóry nagrywają coraz więcej. Zalogowani użytkownicy ponadto mogą korzystać z nut udostępnianych przez innych użytkowników oraz otrzymują w miarę regularnie redagowane biuletyny pt. „Chórtownik”, zawierające informacje chóralne. Ostatnio zmienialiśmy serwer pocztowy i zaktualizowaliśmy oprogramowanie i widzimy, że działa on lepiej i wnosząc ze statystyk, znacznie rzadziej trafia do spamu. Tu wspomnę, że materiały do Chórtownika wybierane są przez nas na podstawie treści umieszczonych przez Was w portalu, warto więc w nim publikować najważniejsze informacje.
Druga grupa to osoby odwiedzające portal bez zalogowania. Pochodzą oni nie tylko z dużych ośrodków kulturalnych, ale i z małych miejscowości. Ich działania w portalu ograniczają się do wyszukiwania i przeglądania udostępnianych treści.
Oto garść statystyk za zeszły rok:
W 2020 r. 38 tys. osób ze 109 krajów (89% z Polski) odwiedziło portal 51 tys. razy oglądając 138 tys. podstron. Wpływ pandemii na działalność portalu był ogromny - dla porównania w 2019 r. 52 tys. osób ze 109 krajów odwiedziło portal 71 tys. razy oglądając 197 tys. podstron).
Na koniec 2020 roku w portalu było:
- 7507 użytkowników z 25 krajów (od 2019 r. przybyło 106, m.in., z Polski, Rosji, Ukrainy, Austrii, Francji, Hiszpanii, Norwegii, Niemiec i Wielkiej Brytanii). Nie prowadzimy statystyki, ilu użytkowników skasowało konto, ale widać wyraźnie, że pod względem liczby użytkowników mimo pandemii jest trend wzrostowy.
- 1033 chórów (przybyło 5, a 65 chórów w ciągu roku 2020 zaktualizowało wpis w swoim profilu)
- 926 festiwale (przybyło 78). Dane te pokazują, że znacznie zwiększyła się liczba użytkowników używających portalu do promocji organizowanych przez siebie festiwali chóralnych. Nawiasem mówiąc, Chórtownia na przestrzeni lat pomagała w promocji festiwali chóralnych w różnych miejscach, np. w Strzepczu, Chełmnie, Tychach, Krzeszowicach, Łowiczu, Aleksandrowie Kujawskim, Łomży, Żukowie, Chojnowie, Szemudzie czy Łukcie oraz w wielu innych).
- 320 partytur chóralnych (przybyło 87). Swoimi pracami w portalu zdecydowali się podzielić z użytkownikami m.in. ks. Marek Cisowski z Częstochowy oraz Jakub Kowalewski z Łodzi.
- 1811 koncertów chóralnych (przybyło 26). Z oczywistych względów – zdecydowana większość koncertów była odwołana, w portalu ogłaszano część koncertów odbywających się online.
- 1347 aktualności (przybyło 61, bo w roku 2020 niewiele się działo).
Naszą wspólną misją jest wzmacnianie działalności chórów amatorskich i upowszechnianie śpiewu chóralnego w społeczeństwie, ponieważ śpiewanie w chórze jest piękne, korzystne dla zdrowia psychicznego i fizycznego, tanie i ekologiczne. To również wspaniała aktywność obywatelska - chóry często uświetniają różne uroczystości państwowe, a te z nich, które działają na podstawie statutów, muszą postępować według zawartych w nich demokratycznych norm: organizować walne zebrania, przeprowadzać wybory, udzielać absolutorium, itd.,
Wielką pracę wykonują chóry parafialne, uświetniając obrzędy liturgiczne i niosąc "kulturę pod strzechy". W wielu parafiach katolickich są chóry. Każda parafia ewangelicka ma swój chór. Według naszych szacunkowych obliczeń w Polsce w chórach śpiewa od stu do trzystu tysięcy osób. Tylko w Chórtowni jest ponad 1000 chórów (bez chórów szkolnych i jest bardzo mało parafialnych).
Jednak amatorski ruch chóralny ciągle jest "w podziemiu". Obserwacje grupy partnerskiej z ostatnich kilkunastu lat są identyczne i wskazują na problemy, z jakimi mierzą się chóry amatorskie. Oto one:
- bardzo słaba promocja chórów, festiwali i koncertów:
- brak prestiżu przynależności do chóru i starzenie się chórów:
Podsumowując, do zrobienia mamy trzy punkty:
1. wsparcie chórów w zakresie promocji
2. podniesienie kompetencji zarządów chórów i wolontariuszy w zakresie promocji
3. wprowadzenie mody na śpiewanie w chórze
W ramach działalności Fundacji na wszystkie te punkty mamy gotową odpowiedź:
Portal Chórtownia jest do Waszej dyspozycji – zachęcam do uważnego przejrzenia oferowanych tam narzędzi i korzystania z nich. Dodatkowo, większość opublikowanych przez Was treści w portalu trafia na na nasz profil na Facebooku, ponieważ my używamy go do promocji (a nie jako główne źródło informacji).
Proponujemy dodatkową pomoc w postaci bannerków oraz biuletynu Chórtownik
Chórtownia udostępnia bezpłatnie API do automatycznego wstawiania i odczytywania treści z portalu – programiści mogą się z nami skontaktować, aby skorzystać z tej możliwości. Firma 3W Serwisy Informacyjne, którą prowadzę zawodowo, opracowała szablon strony www, która jest zintegrowana z portalem Chórtownia – z tego rozwiązania korzystają 3 chóry oraz ŚZCHiO.
Modę na śpiewanie w chórze wytworzymy, współpracując ze sobą. Inicjowane przez Chórtownię projekty takie jak #panowieDoChóru, Wirtualny Chór Chórtowni czy też #całaPolskaŚpiewawDomu mają szansę złamać stereotyp nudziarstwa. Jesteśmy też otwarci na Wasze inicjatywy i chętnie pomożemy, wystarczy się do nas zgłosić.
Koniecznie chciałabym też zwrócić Waszą uwagę na jedyne w Polsce czasopismo poświęcone chórom amatorskim – jest to Śpiewak Śląski wydawany w Katowicach i redagowany przez Andrzeja Wójcika. To fantastyczny, jednak niestety mało znany kwartalnik, który ma za sobą bogatą historię – wychodzi od 110 lat! A zawiera on bardzo informacje interesujące dla chórów (i orkiestr) z całej Polski, a nie tylko ze Śląska. Można go nawet zaprenumerować, informacje na ten temat znajdują się na stronie szchio.pl
To już wszystko w moim wystąpieniu, dziękuję Wam serdecznie za uwagę i mam nadzieję, że będziemy w kontakcie poprzez portal i że będziemy się spotykać na żywo na różnych festiwalach, w tym i w Międzyzdrojach! Wszystkiego dobrego!
Justyna Dziuma